Σάσα Γιοβάνοβιτς ¦ Nα ζουν και να αναπνέουν για το ποδόσφαιρο

Σάσα Γιοβάνοβιτς, ένας τζέντλεμαν του Κυπριακού ποδοσφαίρου, τόσο ως ποδοσφαιριστής, αλλά και ως προπονητής. Γεννημένος στο Λέσκοβατς της τότε ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, έκανε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα το 1995 στην Ντουμπόσιτσα και έκλεισε την ποδοσφαιρική του καριέρα το 2008 στην ΑΕ Πάφου. Το 2009 ανέλαβε για πρώτη φορά ως προπονητής ποδοσφαίρου. Από τότε μέχρι και σήμερα δεν σταμάτησε ποτέ να ασχολείται με το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο και την εξέλιξη νεαρών ποδοσφαιριστών. Οι γνώσεις του γύρω από το αναπτυξιακό και γενικότερα το ποδόσφαιρο, εκτιμήθηκαν από την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, η οποία του εμπιστεύτηκε το 2020 την πολύ σημαντική θέση του Ομοσπονδιακού Προπονητή της Εθνικής Κ19. Ένας νέος ταλαντούχος προπονητής, ο οποίος έχει να δώσει πολλά τόσο στο ποδόσφαιρο, όσο και στους νεαρούς ποδοσφαιριστές. Ευχαριστούμε τον Σάσα για την ευγένεια και την καλοσύνη του, να μιλήσει στο πόρταλ μας.
Σάσα, ποσά χρόνια ασχολείσαι με το αναπτυξιακό;
Επειδή έχω περάσει ως μικρός από την πολύ καλή Ακαδημία της BORO, μπορώ να πω ότι ασχολούμαι από τότε με τις Ακαδημίες και το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο. Ως προπονητής ασχολούμαι από το 2009, από τον καιρό δηλαδή που άρχισα την προπονητική μου καριέρα.
Πώς βλέπεις το επίπεδο των νεαρών Κυπρίων; Υπάρχει ταλέντο; Υστερούν έναντι των ξένων;
Το επίπεδο των νεαρών είναι αρκετά καλό και υπάρχει ταλέντο, αλλά μέχρι ενός σημείου. Και τι εννοώ. Μέχρι την ηλικία 16-17 χρονών, οι Κύπριοι ποδοσφαιριστές είναι σε αρκετά καλό επίπεδο. Μετά από αυτή την ηλικία, το πράγμα ξεκινάει να χαλάει και να χάνεται. Βασικά δεν χάνεται, αλλά σε άλλες χώρες το διαχειρίζονται καλύτερα σε αυτές τις ηλικίες. Λίγο επειδή υπάρχουν άλλα ενδιαφέροντα πλέον για τα παιδιά και δεν δίνουν τόση πολλή σημασία στο ποδόσφαιρο όσο θα έπρεπε [Και χρειάζεται πάρα πολύ, σαν το οξυγόνο πρέπει να χρειάζεσαι την προπόνηση και το ποδόσφαιρο, αν θέλεις να πετύχεις]. Επίσης η έλλειψη χρόνου και των πολλών φροντιστηρίων που πάνε τα παιδιά εκτός σχολείου και μετά δεν προπονούνται όσο χρειάζεται. Το σώμα των παιδιών με τη έλλειψη προπόνησης αρχίζει και διαφοροποιείται, όπως δεν πρέπει. Ρόλο παίζει και η μη προπόνηση με την πρώτη ομάδα, κάτι που απογοητεύει τα παιδιά, ενώ δεν θα έπρεπε. Στη ζωή δεν έρχεται τίποτα εύκολο, έτσι και το ποδόσφαιρο που είναι τρόπος ζωής, ισχύει το ίδιο πράγμα. Η στρατιωτική θητεία είναι ακόμη ένα στοιχείο που κρατάει τα παιδιά πίσω. Όλα αυτά σε άλλες χώρες τα διαχειρίζονται καλύτερα. Γι’ αυτό ξεκινάει και φαίνεται η μεγάλη διαφορά από την ηλικία των 17 ετών μέχρι τα 21. Θα μπορούσα να το αναλύσω αυτό το πράγμα σε βάθος και έχω φυσικά και άποψη για το τι πρέπει να γίνει, ούτως ώστε να συνεχιστεί η εξέλιξη των παιδιών και μετά την ηλικία 16-17, αλλά είναι μια ανάλυση που θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να γίνει. Και κάτι ακόμη, επειδή αναφερθήκατε στην ερώτησή σας για το ταλέντο, με το ταλέντο ναι, παίζεις μέχρι ένα σημείο, μετά αυτό το πράγμα χάνεται. Χρειάζεται σκληρή και σωστή δουλειά. Η λέξη σωστή είναι το κλειδί.
Θα προσθέσω και κάτι που είπε ο Sir Alex Ferguson και με εκπροσωπεί απόλυτα: «Hard work beats the talent, if talent doesn’t work hard». Όλοι οι μικροί μιλάνε αγγλικά εδώ στην Κύπρο και καλά θα κάνουν να δώσουν πολλή σημασία στα λόγια αυτά, επειδή τα λέει όλα για το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο.

Πόσο θα επηρεάσει η αποχή λόγω πανδημίας τα παιδιά;
Αν θα περίγραφα τις συνέπειες της πανδημίας εδώ με την έλλειψη προπονήσεων και παιχνιδιών, αυτή η λέξη θα ήταν, τραγική. Επειδή σε όλες τις ώρες της ημέρας μου ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο, εντός και εκτός Κύπρου, παρακολουθώ και ασχολούμαι πάρα πολύ και τι γίνεται σε άλλες χώρες, λόγω των Εθνικών ομάδων. Για παράδειγμα σήμερα το πρωί παρακολουθούσα πρωταθλήματα και επίσημα παιχνίδια U19, στη Ρωσία, Κροατία, Ισραήλ, ενώ το προηγούμενο βράδυ παρακολουθούσα παιχνίδια στην Ισπανία.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η κατάσταση σε αυτές τις χώρες είναι πολύ χειρότερη, από ότι είναι εδώ στην Κύπρο. Υπάρχει τρόπος να παίζονται και εδώ τα παιχνίδια, δεν λέει κάνεις ότι θα είναι εύκολο, θα υπάρχουν σίγουρα δυσκολίες, αλλά πρέπει να τις ξεπεράσουμε, να προχωρήσουμε, γιατί τα πρωταθλήματα πρέπει να διεξάγονται. Είναι πολύ σημαντικό αυτό για την εξέλιξη των παιδιών.
Μια από τις χώρες όπου παίζεται ακόμη αναπτυξιακό, είναι και η αντίπαλός μας στα επόμενα προκριματικά. Αντιλαμβάνεστε εύκολα, ότι ο αντίπαλος μας θα είναι αρκετά πιο προετοιμασμένος με ποδοσφαιριστές σε πολύ καλή φυσική κατάσταση και με παιχνίδια στα πόδια. Αυτόματα αντιλαμβάνεστε, ότι οι πιθανότητες μας είναι πολύ λίγες όταν θα αγωνιστούμε με ομάδα που είναι ήδη σε αγωνιστική δράση, ενώ εμείς όχι.
Να τονίσω, ότι η αντίπαλη ομάδα δεν είναι καλύτερη από εμάς. Ποιοτικά δεν είναι καλύτερη. Αλλά δεν αρκεί μόνο η ποιότητα. Πρέπει να είσαι έτοιμος σε όλα τα επίπεδα [Φυσική κατάσταση, αγωνιστικά λεπτά και όχι προπονήσεις σε μικρά γκρουπ, μόνο κα αν…].
Φυσικά υπάρχει και το άλλο, που ίσως να είναι και χειρότερο. Οι συνέπειες της κατάστασης αυτής και της αποχής από το ποδόσφαιρο. Αυτό θα το δούμε όχι μόνο τώρα, αλλά και στο άμεσο μέλλον. Ακόμα και στο επίπεδο Εθνικών Αντρών, το να χάσεις μια αγωνιστική χρονιά, ακόμη και σε αυτές τις ηλικίες, είναι σχεδόν αδύνατον να αναπληρωθεί ο χρόνος. Οι άλλες χώρες [που δεν σταμάτησαν] θα προχωρήσουν και θα είναι αδύνατον να τους φτάσουμε. Οπότε, όλοι μπορούμε να καταλάβουμε τι μπορεί να συμβεί στην Κύπρο χωρίς ποδόσφαιρο, ειδικά στις αναπτυξιακές ηλικίες, λόγω του covid.

Προπονητής της Εθνικής Κ19, πως βλέπεις τα πράγματα από το πόστο αυτό;
Είναι τιμή μου που βρίσκομαι στην Εθνική Κ19. Παράλληλα είναι και μεγάλη ευθύνη. Είμαι στη διάθεσή της Ομοσπονδίας και των ποδοσφαιριστών, αλλά και του ποδοσφαίρου γενικότερα, 24 ώρες την ημέρα. Είναι η δουλειά μου, όλη μέρα αυτό κάνω και με αυτό ασχολούμαι, όσον παράξενο και αν ακούγεται. Έτσι λειτουργώ και έτσι θα συνεχίσω να το κάνω πάντα.
Πως βλέπω τα πράγματα. Τα έβλεπα και θα συνεχίσω να το κάνω με πολλή αισιοδοξία. Επειδή υπάρχει ταλέντο. Υπάρχουν Ακαδημίες εδώ και λίγα χρόνια που δουλεύουν σωστά, ιδιωτικές Ακαδημίες το ίδιο και βγαίνουν ποδοσφαιριστές. Αλλά πρέπει να υπάρξει και συνέχεια. Πρέπει η εξέλιξη να μη σταματά ποτέ, να γίνεται συνέχεια. Χρειάζεται όμως βοήθεια απ’ όλους. Αυτά τα παιδιά θα μας εκπροσωπήσουν στην Ευρώπη και πρέπει να τους δώσουμε τα πάντα για να ετοιμαστούν όσο καλύτερα γίνεται. Όχι μόνο να κάνουμε κριτική, πχ, δεν τους έχουμε ετοιμάσει σωστά όπως έπρεπε κλπ. Λόγω πανδημίας η εξέλιξη έχει σταματήσει. Πρέπει εμείς να βρούμε τον τρόπο να το ξεπεράσουμε. Άλλες χώρες έχουν βρει τρόπο και τα παιδιά είναι ήδη στα γήπεδα, παίζουν και εξελίσσονται.
Πολύ δύσκολο πόστο με ευθύνες, δεν πρέπει να αδικήσεις κανένα παιδί, πως το βιώνεις; Καλούνται πάντα οι καλύτεροι;
Ναι, οι ευθύνες είναι πολλές. Σίγουρα δεν πρέπει να αδικήσω κανένα παιδί. Κάνω τα πάντα για να είμαι δίκαιος και αντικειμενικός. Κάθε Σαββατοκύριακο παρακολουθώ πολλά παιχνίδια [όταν ήταν σε εξέλιξη το Κ19, παρακολουθούσα 3-4 παιχνίδια την εβδομάδα]. Επίσης, φρόντιζα όπου υπήρχε κάμερα σε γήπεδα και κατέγραφαν τους αγώνες να παίρνω τα βίντεο να τους παρακολουθώ. Ανελλιπώς επίσης παρακολουθώ παιχνίδια πρώτης και μικρών κατηγοριών. Ουσιαστικά δεν μπαίνω στο σπίτι. Έχω άποψη για όλους τους ποδοσφαιριστές στην Κύπρο, αυτό είναι σίγουρο. Τώρα οι επιλογές μου μπορεί να μην είναι ίδιες, όπως με τις επιλογές κάποιου άλλου και αυτό είναι λογικό. Αλλά εδώ θέλω να τονίσω κάτι. Δεν υπάρχει προπονητής που δεν θέλει να διαλέξει τους καλύτερους. Δεν υπάρχει τέτοιος. Αν υπάρχει, τότε αυτός δεν είναι προπονητής.
Στην Εθνική, πρέπει να βρίσκονται οι καλύτεροι. Αυτοί εκπροσωπούν τη χώρα και το ποδόσφαιρό της. Το να παίξεις στην Εθνική είναι από το σημαντικότερα πράγματα που μπορείς να καταφέρεις στην καριέρα σου.

Ποιοι οι στόχοι της Εθνικής Κ19;
Πρώτος στόχος της Εθνικής Κ19 πρέπει να είναι και είναι, να δίνει ποδοσφαιριστές στην Εθνική Κ21. Πιστεύω ότι το έχουμε κάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την περασμένη χρονιά. Και τι εννοώ με αυτό. Τον περασμένο Νοέμβριο ήμουν προπονητής της Κ21 για το παιχνίδι με την πρωταθλήτρια Ευρώπης, την Πορτογαλία, Πολύ καλή ομάδα, με ποδοσφαιριστές που αγωνίζονται στην Premier League, στη Serie A, στην Primera Ισπανίας, στη League 1 της Γαλλίας, καθώς επίσης και στις μεγαλύτερες ομάδες της Πορτογαλίας [Πόρτο, Μπενφίκα, Σπόρτινγκ].
Τα παιδιά σε αυτό τον αγώνα τα πήγαν φανταστικά. Χάσαμε με 2-1, αλλά εκείνες τις ημέρες, επειδή παίχτηκαν και άλλα παιχνίδια στην Ευρώπη, ήμασταν ηλικιακά η πιο μικρή ομάδα. Τρεις ποδοσφαιριστές από τα Κ19 ήταν βασικοί και ακόμη ένας αναπληρωματικός. Παίξαμε με πιο μεγάλους ηλικιακά αντιπάλους και τα πήγαμε περίφημα. Χάσαμε ένα παιχνίδι, αλλά κερδίσαμε ποδοσφαιριστές και τον σεβασμό από τους αντιπάλους [Πάρα πολύ σημαντικό]. Κάναμε αυτό που έπρεπε στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Οπότε αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε. Αυτός είναι ο πρώτος στόχος πάντα. Φυσικά θα πρέπει να κάνουμε την προσπάθεια μας να προκριθούμε και στον Elite Round το φθινόπωρο. Θα είναι πολύ δύσκολο, γιατί θα είμαστε σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους αντιπάλους μας, επειδή δεν αγωνιζόμαστε εδώ και μήνες στην Κύπρο, στη ουσία δεν αγωνιζόμαστε εδώ και ένα χρόνο. Και αυτό είναι όντως ένα πολύ μεγάλο μειονέκτημα.
Στα θετικά, είναι ότι έχουμε κάποιους ποδοσφαιριστές που είναι στο εξωτερικό και κάποιους άλλους που αγωνίζονται εδώ στην Κύπρο με τις Α΄ ομάδες. Τουλάχιστον προπονούνται και παίζουν λίγο, τους παρακολουθώ φυσικά κάθε Σαββατοκύριακο ακόμα και στις προπονήσεις, χωρίς να το ξέρουν οι ίδιοι. Επίσης μιλώ με τους προπονητές και τους Τεχνικούς Διευθυντές τους και προσπαθώ να είμαι όσο το δυνατό περισσότερο ενημερωμένος για όλα.
Ποιοι οι στόχοι και τα όνειρα του Σάσα;
Σημαντικό για μένα να κάνω όσο καλύτερα μπορώ τη δουλειά μου. Σε όποια Εθνική ομάδα και να είμαι, να δικαιώνω τους ανθρώπους που πίστεψαν σε μένα και με έφεραν στην Ομοσπονδία. Να είμαι αυτό που πρέπει να είμαι ως ομοσπονδιακός προπονητής και να ξέρω, ότι από τη δική μου πλευρά έκανα και κάνω ότι καλύτερο μπορώ.
Στόχος μου, θα ήθελα βέβαια, να προπονήσω την Εθνική ομάδα των Αντρών. Αυτός είναι ο μεγάλος μου στόχος, η μεγάλη μου επιθυμία να πω καλύτερα. Επίσης, να κάνουμε κάτι που ονειρεύονται όλοι εδώ στην Κύπρο. Να προκριθούμε σε κάποια μεγάλη διοργάνωση, είτε αυτό είναι Ευρωπαϊκό ή Παγκόσμιο Κύπελλο.
Τι μήνυμα στέλνεις στους νεαρούς που βρίσκονται σήμερα στις Ακαδημίες και θέλουν να κυνηγήσουν το όνειρο;
Το μήνυμα που θέλω να στείλω δεν ισχύει μόνο για τους ποδοσφαιριστές των Ακαδημιών, αλλά και για τους νεαρούς και ταλαντούχους που ήδη προπονούνται ή ακόμη αγωνίζονται με τις Ά ομάδες. Πρέπει να ζουν και να αναπνέουν για το ποδόσφαιρο. Να είναι έτοιμοι να πουν όχι σε πολλά πράγματα που δεν συνάδουν με το ποδόσφαιρο, αν φυσικά θέλουν να ανήκουν σε elite και top επίπεδο. Δεν είναι εύκολο το ξέρω, στην κοινωνία που ζούμε υπάρχουν πολλές προκλήσεις και πολλά πράγματα που μπορούν να σου αποσπάσουν την προσοχή σου στο ποδόσφαιρο. Πρέπει να τα αντέξουν όλα, τις πολλές αδικίες, τις πολλές απογοητεύσεις, αλλά να είναι σε θέση να διαχειριστούν και τα θετικά πράγματα και τις επιτυχίες που μπορεί να έρθουν. Να δουλεύουν σκληρά, καθημερινά, πολύ σκληρά μάλιστα.
Ένα σημαντικό κομμάτι κατά τη γνώμη είναι [επειδή ζούμε στην εποχή των social media και γενικά των media], είναι να μην επηρεαστούν αρνητικά από κάτι καλό που θα διαβάσουν ή που ειπωθεί για τον εαυτό τους, μετά από δύο-τρία καλά παιχνίδια που έχουν κάνει. Να μείνουν προσγειωμένοι, να έχουν στο μυαλό ότι δεν έγιναν καλύτεροι επειδή κάποιος τους «αποθέωσε» ή έγραψε θετικά σχόλια για αυτούς. Το ίδιο φυσικά ισχύει για τα αρνητικά σχόλια που μπορούν να γραφτούν γι’ αυτούς. Όλα αυτά είναι οι γνώμες κάποιων, που πολύ πιθανόν να μην κλώτσησαν ποτέ μπάλα στη ζωή τους και που φυσικά δεν έχουν κανένα υπόβαθρο, για το πως δημιουργείται ένας ποδοσφαιριστής, τι χρειάζεται για να εξελιχτεί και να γίνει έτοιμος ποδοσφαιριστής. Οπότε συμβουλεύω όλους τους νεαρούς, να μείνουν αφοσιωμένοι, το κεφάλι κάτω, σκληρή και αδιάκοπη προπόνηση, καλή ζωή και το γήπεδο είναι ο καθρέφτης. Εκεί όλα φαίνονται. Δεν υπάρχει ψέμα εκεί.
Κλείνω με μια φράση που την έχω στο μυαλό όλη μου τη ζωή: Ότι δίνεις στο ποδόσφαιρο, αυτό σου το επιστρέφει και με το παραπάνω. Εσύ αποφασίζεις…!